AliExpress, Allegro, OLX. Jak robić bezpieczne zakupy przez internet?

Wiele osób stara się maksymalnie oszczędzić, a jednocześnie wciąż mieć dostęp do najnowszych artykułów. Czy tak się da? Owszem – bezpieczne zakupy przez internet wymagają jednak trzymania się kilku najważniejszych zasad.

Polacy kochają zakupy przez internet. Kupujemy wszystko – od żywności po ubrania

Dzięki gwałtownemu wzrostowi popularności sektora e-commerce w Polsce pozwalamy sobie na dosyć luźne podejście do zakupów przez internet. Wzrasta zaufanie do znanych firm, takich jak Allegro, a dodatkowo powstaje wiele ciekawych programów, które mają wesprzeć klienta w przypadku oszustwa. Przykładem może tu być Program Ochrony Kupujących Allegro. Firma w pewnym sensie „ubezpiecza” zakupione przez nas artykuły – o wartości do 10 tysięcy złotych do 180 dni od daty zakupu. W przypadku transakcji przez Allegro Finanse chronione są także koszty przesyłki (do 100 złotych). Dotyczy to jednak tylko sytuacji, w której nie otrzymamy nabytego przedmiotu, chociaż możliwe jest także dochodzenie swoich praw wtedy, gdy znacząco odbiega on od opisu.

Główny konkurent Allegro – serwis OLX – w tym czasie w zakładce z poradami podkreśla rolę bezpieczeństwa transakcji, a jednocześnie przedstawia sprawę w jasny, lecz interesujący sposób. „Bądź ostrożny wobec ofert, które są zbyt dobre, żeby były prawdziwe” – tak brzmi jedna z porad. Pozostałe rady także są bardzo praktyczne i choć trudno się z nią nie zgodzić, nie wynika z nich bezpośrednio, czy serwis udzieli nam wsparcia w przypadku problemów z zakupem. W innej zakładce znajdziemy wpis, że brak otrzymania zakupionego przedmiotu możemy zgłosić policji.

Nie chodzi tu oczywiście o krytykę sklepu OLX. Serwis stara się aktualnie uruchomić program ochrony konsumenta – tak wynika z opublikowanego 9 września 2020 dodatku do regulaminu, który otwiera drzwi dla takiego rozwiązania. Nie zmienia to faktu, że strona przez lata zmagała się z dość aktywną działalnością oszustów. Serwis OLX musi znaleźć sposoby na zabezpieczenie klienta przed wprowadzeniem w błąd, wysyłaniem podróbek czy atakami phishingowymi. Jak widać – zakup przez internet nie zawsze są w 100% bezpieczne. Warto zastanowić się, jak możemy zwiększyć naszą ochronę przed oszustami.

Bezpieczne zakupy przez internet – prawa konsumenta

Przy tak zwanych umowach na odległość obowiązuje prawo do odstąpienia towaru bez podania przyczyny w ciągu 14 dni. Oznacza to, że kupując towar w dowolnym polskim sklepie, możemy dokonać bez większych problemów jego zwrotu i liczyć na zwrócenie pełnej zainwestowanej w niego kwoty.

Nie dotyczy to jednak każdego rodzaju przedmiotu – duży problem może być na przykład z kluczem do gry, który znika po wykorzystaniu. Jednocześnie prawo to nie musi obejmować darmowej wysyłki zwrotnej. Ważne jest jednak, że obowiązuje ono na terenie całej Unii Europejskiej. Dlatego też kupując na przykład przez Amazon.de, mamy takie same możliwości dokonania zwrotu jak w Polsce. Co więcej, prawo powinno obejmować także AliExpress – firma ma obowiązek do zastosowania się do norm panujących w regionie, w którym prowadzi sprzedaż.

Ochrona kupującego poza Europą

Ochrona kupującego na AliExpress jest nieco bardziej rozbudowana niż w przypadku Allegro. Tutaj istotne są kwestie dotyczące stosowania się do regulaminu sklepu – czy wykonywaliśmy transakcję na jego stronie, czy podaliśmy odpowiedni adres dostawy i czy zgłosiliśmy roszczenia w ciągu 15 dni od otrzymania towaru.

W ramach dostaw na AliExpress dozwolony jest także tzw. zwrot krajowy – zapakowany „świeży” towar można oddać do polskiego magazynu danego sprzedawcy. Jednocześnie chiński portal dosyć specyficznie podchodzi do kwestii oryginalności. Otrzymanie podróbki równoważne jest z otrzymaniem rekompensaty wraz z pokryciem kosztów dostawy, jednak dotyczy to tylko produktów objętych gwarancją AliExpress. Warto zatem sprawdzić ten parametr przed dodaniem przedmiotu do koszyka zakupowego.

W przypadku marki Amazon informacje na temat programu ochrony kupującego w języku polskim nie są specjalnie eksponowane. Z pewnością marka wyróżnia się prostą procedurą zwrotów w przypadku produktów objętych Gwarancją od A do Z. Być może na kolejne kroki w kierunku poprawy bezpieczeństwa sprzedaży w Polsce przyjdzie nam poczekać aż do momentu, kiedy zacznie działać platforma Amazon.pl.

Jak widać, programów ochrony konsumenta jest wiele. To jednak może nie wystarczyć

Aby zakupy przez internet były skuteczne – niezależnie od wybranej platformy – musimy zadbać przede wszystkim o swoją własną uważność. Musimy mieć się na baczności i sprawdzać wiele różnych kwestii, które pozwolą nam obronić się przed oszustami. Oczywiście jeśli polegniemy w tym starciu, możemy liczyć na pomoc policji, która skrupulatnie działa w tym obszarze. Zacznijmy od początku – po pierwsze należy przyjrzeć się samej ofercie.

Spójrz na ofertę – dlaczego dany przedmiot kosztuje tyle, a nie więcej?

Większość ofert skonstruowana jest w taki sposób, by dostarczyć nam jak najwięcej przejrzystych danych. Nawet wtedy, gdy są to złe wieści – na przykład fakt, że dany towar nie znajduje się w oryginalnym opakowaniu albo że mamy do czynienia z egzemplarzem używanym.

Umieszczanie informacji na ten temat to z jednej strony bardzo ważna informacja dla nas – wiemy, co dostaniemy i nie zakładamy, że kupujemy ten towar w celu późniejszego zwrócenia, lecz z myślą o jego faktycznym używaniu. Z drugiej strony jest to także odpowiednie zabezpieczenie dla sprzedawcy, który nie musi się obawiać, że rozczaruje nas swoim towarem. Niezadowolony klient to spory problem – zarówno ze względu na konieczność przejścia przez całą procedurę zwrotu, jak i ryzyko otrzymania niskiej oceny.

Musimy przede wszystkim sprawdzić, co w zasadzie jest przedmiotem oferty. Czy towar jest tak tani, bo jest nieoryginalny lub uszkodzony? Sprzedawca powinien dokładnie opisać w ofercie wszystkie informacje tego typu. W przypadku towaru używanego lub poleasingowego warto poprosić sprzedawcę o zdjęcia. Każdy dobry sprzedawca z Allegro lub OLX powinien od razu zareagować na nasze wątpliwości. Przejrzysta prezentacja produktu czasami wystarczy – wiemy wtedy, z czym mniej więcej mamy do czynienia.

Warto być szczególnie uważnym podczas kupowania ubrań. Podróbki zdarzają się nie tylko w szalenie atrakcyjnych promocjach, ale także w przypadku zwykłych ofert. Wtedy kluczowe jest szybkie rozpoznanie problemu i odesłanie podróbki w ramach bezpłatnego zwrotu. Co więcej, można wtedy skorzystać z pomocy prawnej. Za handel podróbkami na Allegro i OLX grozi odpowiedzialność karna – w zależności od szkodliwości czynu mowa tu o grzywnie, ograniczeniu wolności, a nawet pozbawieniu wolności na okres do 2 lat.

Zwracaj uwagę, od kogo kupujesz – status „Super Sprzedawcy” lub analogiczne oznaczenia

Ważne jest nie tylko, co kupujemy, ale także od kogo. Sprzedawcy o niskiej liczbie ocen, bardzo krótkiej historii na serwisach, bez określonego adresu firmy czy lokalizacji stacjonarnego sklepu powinni od razu zwrócić naszą uwagę. Warto też sprawdzić, jak sprzedawca odpowiada na pytania odnoszące się do danego produktu. Jeśli nie ma pojęcia o jego parametrach, szybko możemy przekonać się, że jest on oszustem.

Pozostań w obrębie serwisu

Serwisy takie jak Allegro, OLX (ogłoszenie płatne) czy Amazon pobierają odpowiednią prowizję od transakcji. Niektórzy nieuczciwi sprzedawcy próbują jej jednak uniknąć. Nie powinniśmy iść na takie układy – wszystko powinno zostać na łamach danego serwisu. W razie wystąpienia problemów ułatwi to zadanie organom ścigania, a także samemu dostawcy usług.

Jeśli ktoś zachęca nas do rozliczania się pod podejrzanymi linkami, na zasadach przelewu na konto bez pośredników w postaci DotPay, Zapłać z Allegro, Przelewy24 itp., prawdopodobnie nie robi tego w dobrej wierze. Pamiętajmy o tym, że sprzedawcy zobowiązani są do odprowadzenia podatku – od czynności cywilno-prawnych lub VAT.

W przypadku osób, które zdecydują się na zakupy przez internet z podejrzanego źródła – konieczne będzie wybranie opcji za pobraniem

Odbiór paczki za pobraniem to skuteczna metoda na uniknięcie oszustwa. Na tym etapie odpada wielu nieuczciwych sprzedawców. Jeśli jednak zdecydują się oni wysłać towar – mamy trochę czasu na weryfikację jego parametrów. Warto przez moment zatrzymać kuriera w drzwiach i zanim mu zapłacimy, zapoznać się z zawartością paczki. Może się okazać, że wykryjemy oszustwo już przy wstępnej weryfikacji zgodności z opisem. W takim razie należy odmówić przyjęcia paczki i bezzwłocznie zgłosić problem moderacji serwisu, z którego kupiliśmy przedmiot.

Kilka cech, które wyróżniają sprawdzony produkt

Warto teraz spojrzeć na zakupy przez internet od drugiej strony. Przedstawiamy kilka cech, które pozwolą zidentyfikować godny zaufania produkt na portalach takich jak OLX, Allegro, Amazon czy AliExpress.

• Kompletna specyfikacja – jeśli jest to produkt używany, sprzedawca powinien podać informacje, w jakim celu był wykorzystywany, dlaczego go sprzedaje i jaki jest jego aktualny stan.
• Obecność zdjęć – to szczególnie ważne w przypadku produktów używanych. Jeśli ogłoszenie nie zawiera fotografii, powinniśmy szukać dalej.
• Różne sposoby płatności – oczywiście muszą być one uznawane przez serwis, przez który kupujemy. Mogą to być metody takie jak przelew tradycyjny, PayPal, Allegro Finanse czy niezwykle popularny BLIK.
• Opinie sprzedawcy – odpowiednia proporcja pozytywnych ocen i spory asortyment przedmiotów to znaki, że sklep lub sprzedawca jest godny zaufania.
• Odbiór osobisty – to skuteczny sposób na zweryfikowanie chęci sprzedawcy, który sprawdzi się szczególnie podczas lokalnego kupowania.
• Cena produktu – powinna nie odróżniać się znacząco od innych propozycji z danej kategorii. Oczywiście każdy chce jak najwięcej za jak najmniej – przeważnie jednak podejrzanie tanie ogłoszenia nie będą dobrym wyborem. Najlepiej skupiać się na ofertach tańszych od 5 do 10% od rynkowej średniej.

Życzymy, by wszystkie zakupy przez internet były bezpieczne i udane!