Darmowy system operacyjny to coś, czego pragnie wielu użytkowników. Zakup Windowsa poprzez oficjalne kanały sprzedaży to kolejne kilkaset złotych podczas kompletowania odpowiedniego komputera. Jako alternatywa dla Windowsa doskonale sprawdzi się jedna z dystrybucji systemu Linux.
Darmowy system operacyjny – alternatywa dla Windowsa
W świecie komputerów osobistych system Windows bezsprzecznie zajmuje pierwsze miejsce pod względem udziału w rynku. Jego cena jest jednak dość wysoka, przez co coraz więcej osób interesuje się innymi rozwiązaniami, takimi jak systemy na jądrze Linux.
Darmowa alternatywa dla Windowsa nigdy nie będzie w 100% taka sama jak system Microsoftu. Zawsze część funkcjonalności będzie po prostu inna. Zamienniki Windowsa mają swoje wady i zalety. Wiele osób ceni je ze względu na wysoki poziom bezpieczeństwa, unikatowe funkcje, nowoczesne rozwiązania, politykę wydawców oraz ochronę prywatności.
Przygotowaliśmy specjalny przegląd, w którym postaramy się określić, który darmowy system warto zainstalować, a który niekoniecznie.
Alternatywa dla Windowsa – na jakie systemy warto zwrócić uwagę?
Oczywiście porównania do flagowego produktu Microsoftu są nieco na wyrost. Zdecydowaliśmy się tu zawrzeć systemy, których najważniejszą cechą jest odpowiadanie na potrzeby konkretnego użytkownika. Niewiele darmowych dystrybucji jest tak wszechstronnych, jak Windows lub macOS. Niektóre z nich mogą świetnie sprawdzić się w konkretnych zastosowaniach. Darmowe systemy często konkurują właśnie unikatowością i idealnym przystosowaniem do danego zadania.
Ubuntu – najpoważniejsza konkurencja Windowsa
Ubuntu jest systemem, który bazuje oczywiście na jądrze Linux. Charakteryzuje się znacznie odmiennym interfejsem od tego, który znamy z Windowsa. System operacyjny dostępny jest za darmo i oferuje podobną funkcjonalność do flagowego produktu firmy Microsoft.
W odróżnieniu od Windowsa 10 użytkownicy nie zawsze mają dostęp do określonych bibliotek lub programów. Z tego powodu Ubuntu nie jest postrzegane jako system do grania czy chociażby edytowania zdjęć. Często podkreśla się problemy z programami Adobe oraz brak wsparcia dla niektórych standardów wymaganych przez nowe gry triple-A.
Ubuntu oferuje za to doskonałe wsparcie dla programowania. Wiele osób właśnie w tym systemie stawia pierwsze kroki w tej dziedzinie. Proces aktualizacji oprogramowania jest bardzo prosty, a wbudowany menedżer aplikacji pozwala na update wszystkich zainstalowanych programów kilkoma kliknięciami. Co więcej, Ubuntu charakteryzuje się dosyć wysokim poziomem bezpieczeństwa.
Jest to system będący najbliżej „darmowego Windowsa”. Dla mniej obytych użytkowników problemem może być zupełnie inny układ interfejsu, który jednak możemy dostosować do swoich potrzeb. Stabilność systemu i optymalizacja stoją na bardzo wysokim poziomie. W codziennych zadaniach, takich jak przeglądanie internetu, często możemy zauważyć wyższą płynność funkcjonowania niż w przypadku Windowsa.
Lekki i wydajny Chrome OS / Chromium OS jako podstawowa alternatywa dla Windowsa
Tym razem czas na ultralekki system rozwijany przez Google i oparty o jądro Linux. Chrome OS to alternatywa dla Windowsa, ale w zasadzie tylko w przypadku laptopów. Korzystając z tego systemu, możemy liczyć na sprawne działanie komputera nawet przy bardzo słabej specyfikacji. System został zoptymalizowany pod kątem przeglądarki Google Chrome i usług takich jak Google Docs czy YouTube. Instalacja na dowolnym laptopie jest możliwa przez projekt Chromium OS – to wariant open source, który cechuje się nieco inną częstotliwością aktualizacji.
System został stworzony do przeglądania internetu i w zasadzie ogranicza się do tej funkcjonalności. Brak konieczności wsparcia dla sterowników i obsługi bardziej zaawansowanych programów sprawia, że jest to bardzo lekki OS. Cała instalacja zajmuje około 7 GB na dysku, a działanie systemu nie obciąża zbytnio baterii i oferuje świetną responsywność nawet w słabych konstrukcjach.
Ze względu na swoje parametry system nadaje się do urządzeń mobilnych, których specyfikacja nie pozwala na bardziej skomplikowane operacje. Chrome OS to dobra alternatywa dla Windowsa, gdy szukamy prostego systemu oferującego przede wszystkim podstawowe funkcje.
Co ważne, system charakteryzuje się łatwym i przystępnym interfejsem. Wkroczenie w świat Chrome OS lub Chromium OS nie stanowi żadnego problemu nawet wtedy, gdy od lat korzystamy z Windowsa.
Linux Mint – ważny element na naszej liście
To system, który oferuje linuksowe doznania, jednocześnie nie stawiając wysokiej bariery wejścia. Mint to odpowiedni wybór dla osób, które chcą zapoznać się ze sposobem operowania w ekosystemie Linuksa, ale nie chcą od razu wskakiwać na głęboką wodę. Linux Mint daje nam ogromne możliwości dostosowania trybu nawigacji po interfejsie.
Środowisko pracy Linux Mint jest przede wszystkim wygodne i przyjazne dla każdego użytkownika. To cechy, na których opiera się wiele dystrybucji Linuksa, jednak ta zdecydowanie radzi sobie z tym najlepiej.
Nie możemy pominąć tego systemu podczas zastanawiania się, jaka alternatywa dla Windowsa będzie najlepsza. Linux Mint nie jest jednak bez wad. Tak duży nacisk na łatwość użytkowania systemu sprawia, że jest on dosyć zasobny i niezbyt szybko adaptuje nowe rozwiązania. Pod tym względem system różni się od wymienionej niżej Fedory.
Systemy wzorowane na Windowsie
Istnieją także różnorodne systemy operacyjne, które nie oferują takiej samej funkcjonalności, jednak cechują się bardzo podobnym interfejsem. Warto wyróżnić dwie propozycje:
- ChaletOS – dystrybucja Linuksa do złudzenia przypominająca starsze wersje Windowsa. Nie jest to najlepiej zoptymalizowany OS na liście, jednak jego największą zaletą jest interfejs.
- Zorin OS – system o bardziej innowacyjnym, nowoczesnym interfejsie. W odróżnieniu od ChaletOS Zorin stawia na bardziej futurystyczne ramki, przypominając stylistycznie bardziej Windowsa 10 niż jego poprzednie wersje. Zorin OS ma do złudzenia przypominać system Windows, jednak wciąż nie ma tak rozbudowanego wsparcia aplikacji, programów i sterowników jak swój pierwowzór.
Dla bardziej zaawansowanych użytkowników
Kolejne systemy to darmowe dystrybucje, które sprawdzą się w rękach pasjonatów lub zaawansowanych użytkowników. Nie polecamy ich do codziennego użytku. Są to systemy, które mają trafić do bardzo konkretnego odbiorcy, jednak nie oferują wystarczającej optymalizacji i stabilności, by polegać na nich w codziennych zadaniach.
Fedora – skok na głęboką wodę
Zwykły użytkownik może nie odnaleźć się w systemie Fedora. Jest on swego rodzaju polem do zabawy i testowania innowacyjnych rozwiązań. Wysoka częstotliwość update’ów może powodować niższą stabilność i okazyjne problemy z działaniem systemu. Jest to jednak szansa dla profesjonalistów na przyjrzenie się nowoczesnym rozwiązaniom.
Przy takich parametrach szczególnie ważne staje się bezpieczeństwo – na szczęście twórcy Fedory zdają sobie z tego sprawę. System jest wyposażony w odpowiednie zabezpieczenia, które mają zapewnić bezpieczeństwo danych użytkowników. Nie jest to odpowiedni wybór do codziennej pracy. Korzystanie z Fedory jest jednak świetnym sposobem na zapoznanie się ze szczegółami działania systemów opartych na jądrze Linux.
SteamOS – projekt, który nie sprostał oczekiwaniom
W założeniu SteamOS miał funkcjonować jako doskonała alternatywa dla Windowsa skierowana do graczy. Niestety implementacja zupełnie mija się ze stawianymi oczekiwaniami – w wielu tytułach SteamOS charakteryzuje się znacznie gorszą sprawnością niż Windows. Istnieje kilka gier, które lepiej wykorzystują jego zasoby, jednak liczba problemów, spadki FPS i niska wydajność w najnowszych wydaniach dyskwalifikują go z codziennego użytku.
System potencjalnie mógłby być rozwijany w ramach tworzenia specjalnej konsoli dla Steama. W obecnym stanie SteamOS jednak nadaje się w praktyce jedynie do przyglądania się całkiem udanemu interfejsowi. System dla graczy powinien być zbudowany na idealnej optymalizacji – to, co widzimy na ekranie menu, jest mniej istotne od tego, co widzimy w samej grze.
