Ergonomia miejsca pracy w biurze – jak o nią zadbać?

Praca przy biurku często kojarzy się z wygodą i może wydawać się mało obciążająca. Jeśli jednak nasze stanowisko pracy jest źle przygotowane, może być zupełnie odwrotnie. Ergonomia pracy w biurze to kluczowy aspekt pracy przedsiębiorstwa.

Czym jest ergonomia miejsca pracy?

Ergonomia to zapewnienie odpowiednich warunków pracy, które zmniejszą ryzyko wystąpienia jakiegokolwiek wypadku w czasie wykonywania obowiązków służbowych. Dotyczy w równym stopniu zawodów związanych z wysiłkiem fizycznym, jak i pracy siedzącej przy komputerze. Niestosowanie się do fundamentalnych zasad ergonomii obowiązujących na danym stanowisku pracy może doprowadzić do zmniejszenia się produktywności pracownika. To z kolei może spowodować osłabienie koncentracji, a nawet problemy zdrowotne.

Mogłoby się wydawać, że praca przy biurku nie należy do najcięższych, a pozycja siedząca zapewni nam niezbędny komfort i wygodę przez wiele długich godzin. Praca siedząca wymaga jednak bardzo wiele od naszego organizmu. Nieprzestrzeganie głównych zasad ergonomii może doprowadzić do licznych problemów zdrowotnych czy wydajnościowych. Jak zatem powinno wyglądać ergonomiczne biuro?

Ergonomia miejsca pracy w biurze

Istnieje kilka kluczowych kwestii, które mają znaczący wpływ na wygodę w czasie pracy. Ergonomia miejsca pracy zapewnia nam komfort przez wiele godzin, gwarantując przede wszystkim optymalną pozycję, która nie będzie obciążać naszego ciała. Podstawą powinien być odpowiednio dostosowany do wykonywanej pracy sprzęt – począwszy od mebli i otaczającego nas środowiska, a skończywszy na samym urządzeniu, na którym wykonujemy pracę. Bardzo istotną kwestią jest również układ pomieszczenia: rozmieszczenie okien, elementów wyposażenia lokalu oraz biurek sąsiadujących z nami pracowników.

Jak wybrać odpowiednie biurko?

Biurko, podobnie jak pozostałe meble, powinno spełniać odpowiednie kryteria i standardy, aby umożliwić nam przyjęcie wygodnej i nieobciążającej pozycji. To pierwszy krok w stronę zrealizowania podstawowych zasad ergonomii miejsca pracy.

Wymagania dotyczące wyboru biurka skupiają się przede wszystkim na jego wysokości oraz powierzchni roboczej blatu, która wynosić powinna co najmniej 80 cm szerokości oraz 100 cm długości. W kwestii wysokości biurko powinno mieć opcję regulacji poziomu, na którym znajduje się blat wraz z naszym sprzętem. Odpowiednim przedziałem będzie wysokość pomiędzy 55 a 125 cm od poziomu podłogi. Takie rozwiązanie umożliwi każdemu pracownikowi wybór dogodnej pozycji w czasie realizacji obowiązków służbowych, pozwalając na wykonywanie zadań zarówno na siedząco, jak i stojąc przy biurku.

Badania wykazują, że osoby posiadające wybór pomiędzy pracą siedzącą a stojącą potrzebują znacznie mniej czasu na przerwę oraz odpoczynek od czynności służbowych. Co więcej, możliwość swobodnej zmiany czy korekty pozycji przyjętej w czasie pracy znacząco wpływa na polepszenie organizacji czasu. Należy również  pamiętać o tym, aby pod naszym biurkiem znajdowała się wolna przestrzeń, w której możemy wyprostować nogi. Obszar ten nie może być zajmowany przez sprzęt czy żadne biurowe akcesoria – to miejsce wyłącznie dla swobodnego spoczynku naszych kończyn.

Krzesło, czyli miejsce siedzące o najwyższym komforcie

Kolejną niezwykle ważną kwestią jest wybór odpowiedniego, wygodnego krzesła do pracy siedzącej. Spoczywać będziemy na nim średnio kilka godzin dziennie – należy zatem korzystać z fotela, który pozwala na przybranie komfortowej pozycji naszego ciała bez obciążania mięśni. Dobrze dopasowane krzesło powinno mieć możliwość regulacji wysokości siedziska. Najlepszą opcją będzie zakres od 40 do 50 cm, w zależności od wzrostu użytkownika.

Idąc dalej, fotel powinien zapewniać regulację wysokości oparcia oraz kąta jego nachylenia, który zazwyczaj powinien wynosić od 90 do 110 stopni. Krzesło biurowe powinno posiadać wyprofilowane oparcie oraz podłokietniki z możliwością kontrolowania ich wysokości i odległości od siebie. Oparcie należy ustawiać tak, aby dotykało jednocześnie naszych łopatek i lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Podłokietniki nie powinny być zbyt wydłużone, abyśmy mogli swobodnie przysuwać się do biurka. Ich wymiary są optymalne wtedy, gdy będą odpowiadać odległości od oparcia krzesła do połowy siedziska.

Praca w pozycji siedzącej może okazać się bardzo wymagająca i wyczerpująca dla naszego organizmu. Wybierając idealne krzesło, powinniśmy zdecydować się na model z szerokimi możliwościami regulacji, aby móc jak najlepiej dostosować parametry do budowy naszego ciała.

Dobrze dobrany monitor – ulga dla naszych oczu i kręgów

Nieodpowiednio dobrany monitor lub złe ustawienia mogą doprowadzić do uszkodzenia wzroku czy pogłębienia się istniejącej już wady. Sprzęt tego typu powinien posiadać odpowiednią rozdzielczość – im większa wartość, tym lepiej, jednak przy ekranach z ultrawysoką rozdzielczością warto zadbać o odpowiednie skalowanie interfejsu. Warto wspomnieć o tym, że piksele powinny mieć co najwyżej 0,28 mm, a wartość minimalna ich rozmiaru to 0,25 mm.

Pozostałymi istotnymi kwestiami, o które należy zadbać przy wyborze monitora, jest kontrast powyżej 1000:1 oraz jasność minimalna 250 cd/m³. Dobrym rozwiązaniem będzie również matowa matryca, która nie odbija światła. Ergonomia pracy przy komputerze wskazuje również odległość, z której powinniśmy patrzeć w stronę monitora – wynosi ona od 60 do 70 cm. Górna krawędź ekranu powinna znajdować się na wysokości naszego wzroku, co zmniejsza obciążenie kręgów szyjnych. Warto zdecydować się na sprzęt, który umożliwia regulację poziomu wysokości.

Jeśli wykonujesz obowiązki zawodowe i zdarza ci się pracować jednocześnie przy użyciu dwóch aplikacji, świetnym pomysłem będzie skorzystanie z więcej niż jednego monitora. Badania potwierdzają, że osoby pracujące przy pomocy dwóch lub więcej ekranów mają bardziej podzielną uwagę, łatwiej im się skoncentrować oraz wykonywać określone zadania. Gdy nie mamy możliwości pracy na dwóch lub więcej monitorach, na przykład przez ograniczenia karty graficznej, alternatywą może być szeroki wyświetlacz o proporcjach 21:9.

Wybór klawiatury a ergonomia miejsca pracy

Projekt klawiatury powinien odpowiadać zasadom ergonomii pracy przy komputerze, dzięki czemu zapewni komfort każdemu użytkownikowi. Rozmieszczenie klawiszy oraz regulacja wysokości samej klawiatury pomogą przeciwdziałać pojawieniu się napięcia mięśni poprzez odpowiednie ułożenie nadgarstków i ramion.

Zasady ergonomii mówią również o tym, że w trakcie pisania osoba pracująca powinna wyraźnie słyszeć i czuć pod palcem każde wciśnięcie wybranego klawisza. Znajomy dźwięk potwierdzi odpowiednie wpisanie tekstu. Przyczyni się to do popełniania mniejszej ilości błędów oraz zwiększenia wydajności pracy.

Myszka – ochrona nadgarstków przed dolegliwościami

Myszka musi być przede wszystkim dopasowana do wielkości dłoni pracownika oraz jego prawo- lub leworęczności. Powinna znajdować się jak najbliżej osoby pracującej, co pozwoli na zmniejszenie napięcia powstającego na wysokości ramion oraz szyi. Nadgarstek nie może przybierać nienaturalnych, które mogą przyczynić się do obciążenia tej części ciała, a nawet pojawienia się stanu zapalnego. Warto zainwestować też w podkładkę pod myszkę. Najlepszym wyborem będzie wariant z żelową poduszką podpierającą rękę. W znacznym stopniu zmniejsza to ryzyko wystąpienia zespołu cieśni nadgarstka czy zapalenia ścięgien nadgarstkowych.

Co pomoże w zachowaniu ergonomicznego stanowiska pracy przy komputerze?

Oprócz podstawowych elementów niezbędnych przy pracy biurowej, takich jak biurko, krzesło, monitor, klawiatura czy myszka, istnieje wiele przedmiotów, które w znaczący sposób mogą wpłynąć na komfort oraz bezpieczeństwo wykonywania codziennych obowiązków. Zasady ergonomii pracy biurowej zalecają korzystanie z dodatkowych przedmiotów, takich jak podstawka na dokumenty. Powinna się ona znajdować na wysokości klawiatury, aby ułatwić pracownikowi przepisywanie różnego rodzaju danych. Innym przydatnym elementem może okazać się podnóżek z szeroką regulacją wysokości oraz poziomu nachylenia, który pozwoli na wygodne oparcie nóg.

Ergonomia miejsca pracy podkreśla również znaczenie otoczenia. Pracownik powinien przebywać we wnętrzu, które posiada naturalne oświetlenie oraz możliwość jego regulacji przy pomocy zasłon czy rolet. Istotne jest również zachowanie porządku na stanowisku pracy oraz w najbliższym otoczeniu. Pomoże to w lepszym skupieniu uwagi i wpłynie na wydajność wykonywanych obowiązków. Wiele zagadnień odnoszących się do warunków pracy zależy od naszych indywidualnych upodobań czy usposobienia, na przykład kolory oraz dźwięki otoczenia. 

Ergonomiczne biuro powinno również zapewniać pracownikom pięciominutową płatną przerwę po każdej godzinie pracy. Chwilowy odpoczynek pozwala na odejście od biurka i ekranu monitora. To z kolei umożliwia zebranie myśli, krótki spacer oraz nabranie potrzebnej motywacji do dalszej pracy. Zapewnia także ulgę dla naszych oczu, stawów czy układu kostnego

Konsekwencje nieergonomicznego stanowiska pracy

Niepoprawnie zorganizowane miejsce pracy może nieść za sobą wiele przykrych skutków, takich jak problemy zdrowotne. Źle dobrany monitor, wysokość oraz kształt biurka, nieodpowiednie krzesło, a także stres i presja czasu mogą doprowadzić do uszczerbku na zdrowiu pracownika – zarówno fizycznym, jak i psychicznym.

Problemy odczuwane przez osoby pracujące na siedząco to najczęściej bóle pleców, barków, kręgosłupa i głowy, a także pojawiające się lub pogłębiające wady wzroku. Możemy zapobiec bądź zminimalizować występowanie podobnych problemów zdrowotnych. Zadbajmy więc o to, aby miejscem naszej pracy było ergonomiczne biuro, które pozwala na większe skupienie się i produktywność.