Internet to już nieodłączna część naszego codziennego życia. Korzystamy z niego już nie tylko w komputerach i telefonach. Ma także zastosowanie w całej gamie urządzeń typu „smart”. Własna sieć domowa pozwoli nam na stworzenie jeszcze korzystniejszej infrastruktury.

Co to jest sieć domowa? Wyjaśnienie terminologii

Sieć domowa to nie zawsze tylko dostęp do internetu, ale też szereg innych aspektów. To także ogół pojęć związanych z całą infrastrukturą domowego dostępu do internetu i pojęciem sieci LAN (Local Area Network). W jej skład wchodzi nie tylko samo przyłącze, ale też różnego rodzaju urządzenia i media służące do przesyłania sygnału. Mogą to być routery, przełączniki (switche) czy modemy, a także wszelkie niezbędne przewody wykorzystywane do zbudowania rzeczonej sieci.

To całe zaplecze, które pozwala nam na zbudowanie i bezawaryjne działanie naszej domowej sieci. Każdy przypadek jednak należy rozpatrywać indywidualnie i wziąć pod uwagę szereg czynników. W tym artykule przybliżymy najważniejsze z nich i wskażemy najważniejsze aspekty, na które warto zwrócić uwagę przy budowaniu własnej domowej sieci internetowej.

Do czego przydaje się sieć domowa LAN?

Sieć domowa - router

Obecnie ciężko sobie wyobrazić funkcjonowanie bez dostępu do internetu. W świecie miliardów połączonych ze sobą urządzeń warto zadbać także o odpowiednie przygotowanie sieci we własnym domu. Szybki i bezawaryjny dostęp do internetu z każdego sprzętu to gwarancja stabilnego połączenia, gdy korzystamy z serwisów streamingowych czy usług VOD. To także interesujący temat dla zapalonych graczy, którzy chcą osiągnąć jak najniższy ping w trakcie potyczek online.

Coraz częściej używamy także urządzeń typu smart. Pierwsze, co przychodzi do głowy, to oczywiście telewizor, ale to nie koniec. Nowoczesne sprzęty AGD umożliwiają nam wpięcie się do lokalnej, domowej infrastruktury. Mowa tu oczywiście o inteligentnych pralkach, lodówkach, kuchenkach czy jakichkolwiek innych urządzeniach. Takie rozwiązania pozwalają nam zwiększyć komfort życia, wznosząc nasze lokum na nowy poziom inteligentnych mieszkań.

Połączenie urządzeń w domowej infrastrukturze sieciowej pozwala nam nie tylko monitorować stan i działanie sprzętów gospodarstwa domowego, oświetlenia czy systemów ogrodowych. Umożliwia to także wysterowanie poszczególnymi elementami bez ruszania się z fotela czy kanapy, a nawet podczas pobytu poza domem. Wpływa to nie tylko na naszą wygodę, ale także oszczędność czasu oraz pieniędzy związaną z lepszą kontrolą zużycia mediów.

Sieć domowa w trakcie pracy zdalnej

O sieć domową warto zatroszczyć się także wtedy, gdy pracujemy z domu. To szczególnie ważne w dzisiejszych czasach, gdy rozwiązania home office zyskują na popularności. W takim wypadku nie możemy sobie pozwolić, żeby internetowy meeting z kluczowym klientem został przerwany przez niestabilne połączenie. W trakcie pracy z domu opłaca się zainwestować w odpowiednią infrastrukturę i dostęp do internetu.

Jak stworzyć sieć domową? Od czego zacząć?

Każdy przypadek jest indywidualny i może wymagać różnych rozwiązań. Warto przede wszystkim zastanowić się, jakie są nasze potrzeby, jaką infrastrukturą dysponujemy do tej pory oraz jakie mamy możliwości jej rozbudowy lub utworzenia całkowicie nowej. Niektóre zagadnienia technologiczne będą lepsze do mieszkania w bloku, a inne do wolnostojącego domku jednorodzinnego. Zanim ostatecznie przystąpimy do projektowania domowej sieci, warto rozważyć wady i zalety planowanej instalacji.

Czy satysfakcjonuje nas sieć domowa LAN zrealizowana na urządzeniach dostarczonych przez providera?

Teoretycznie sprzęt zapewniany przez dostawcę internetu powinien się sprawdzać. Sprawa jest jednak bardziej skomplikowana. Nasz ISP zazwyczaj dostarcza bardzo budżetowy sprzęt o niewielkiej elastyczności, często z okrojonymi funkcjami konfiguracyjnymi. Takie urządzenia zapewniają jedynie absolutne minimum, jeśli chodzi o sieć domową LAN. Mogą też okazać się awaryjne, a serwis czy wgrywanie najnowszego oprogramowania często jest utrudnione. Znacznie lepszym rozwiązaniem będzie stworzenie prawdziwej sieci domowej, która w pełni spełni nasze oczekiwania. Co zatem będzie nam potrzebne?

Z czego powinna składać się infrastruktura sieci domowej? Niezbędny sprzęt

Zakres urządzeń jest niesamowicie szeroki, prawie tak rozległy, jak same możliwości zrealizowania sieci domowej LAN. Na rynku funkcjonuje wiele firm dostarczających tego typu rozwiązania. Można wyróżnić trzy podstawowe urządzenia używane w sieciach domowych:

  • modem – zamienia sygnał od dostawcy na taki, który będzie odpowiedni dla urządzeń użytkownika,
  • switch – łączy różne segmenty sieci komputerowej,
  • router – odpowiada za połączenie sieci różnego rodzaju.

Nie wszystkie są niezbędne do każdego typu realizacji, ale pomagają zwiększyć skalowalność i elastyczność naszego projektu. Warto też zastanowić się nad urządzeniami typu trzy lub dwa w jednym, które łączą funkcjonalności różnych sprzętów. Mogą być one droższe od pojedynczego switcha czy routera, ale pozwalają na zaoszczędzenie miejsca. Wybierając urządzenia, należy pamiętać, aby było dostosowane do mocy naszego łącza, tak żeby w pełni wykorzystać jego potencjał. Warto zrobić to z lekkim zapasem w wypadku chęci podniesienia prędkości lub rozbudowania infrastruktury.

Modem, router i switch – co jest czym?

Dla osób, które zaczynają swoją przygodę z sieciami domowymi, postaramy się pokrótce wyjaśnić, do czego służy każdy z typów wspomnianych urządzeń.

Modem jest urządzeniem występującym na pierwszej linii, zaraz przy punkcie dostępowym doprowadzonym do naszego domu przez dostawcę internetu. Pozwala na łączenie się z infrastrukturą providera w celu dostępu do internetu. Może mieć postać modemu kablowego, do którego podłączamy skrętkę z odpowiednim złączem lub światłowód. Występują także modemy LTE, które pozwalają nam na realizację bezprzewodowego połączenia z wykorzystaniem karty SIM – podobnie jak w telefonach komórkowych.

router
Obecnie funkcjonalność modemu często jest wbudowana w router

Router pozwala nam na odseparowanie naszej domowej sieci od połączenia zapewnianego przez dostawcę internetu. Stanowi serce naszej domowej sieci LAN, zapewnia jej dobrą realizację i będzie jej podstawowym punktem dostępowym. To on kieruje ruchem sieciowym z internetu do naszej sieci i w drugą stronę. Często zdarza się, że router jest zabudowany w jednej obudowie wraz z modemem.

Switch, czyli przełącznik, pozwala na rozgałęzienie sieci. Każdy router ma własne porty pozwalające bezpośrednio wpiąć do niego urządzenia, jednak ich liczba może okazać się za mała. W takim wypadku należy zdecydować się na przełącznik. Odpowiada on za ruch sieci wewnętrznej tak, żeby wszystkie pakiety z routera trafiły do odpowiednich urządzeń, a także realizuje to zadanie w drugą stronę – od sprzętów do routera. To urządzenie opcjonalne. Nie jest konieczne wtedy, gdy router posiada wystarczającą liczbę portów. 

Sieć domowa - switch
Switch to świetny sposób na rozszerzenie domowej infrastruktury sieciowej

Połączenie kablowe czy sieć wi-fi?

Wiele osób twierdzi, że połączenia kablowe są najrzetelniejszym i najmniej awaryjnym rozwiązaniem. Bez wątpienia sieć przewodowa ma wiele plusów i warto z niej skorzystać, gdy tylko mamy taką możliwość. Już na etapie projektowania domu, mieszkania czy wnętrza warto uwzględnić kable w naszym planie zagospodarowania. To szczególnie ważne, gdy chcemy zrealizować okablowanie podtynkowe lub podpodłogowe. Przy łączności przewodowej nie ogranicza nas grubość ścian czy zakłócenia falowe obecne w eterze. Po prostu wpinamy sprzęt do gniazdka i działa!

Z połączeń kablowych warto skorzystać także wtedy, gdy mamy wiele nieruchomych urządzeń końcowych. Oprócz komputerów osobistych może to być telewizor smart czy inteligentne artykuły gospodarstwa domowego. Dzięki temu nie będziemy musieli dokonywać żadnej dodatkowej konfiguracji na sprzęcie – wystarczy podłączyć kabel do odpowiedniego portu urządzenia i już jest w sieci.

Co w wypadku, gdy etap budowy jest już dawno za nami, na remont się nie zanosi, a widoczne połączenia kablowe psułyby układ naszego ukochanego mieszkania? Z pomocą przychodzi wtedy domowa sieć wi-fi, czyli taka, która jest oparta na łączności bezprzewodowej. Dzięki niej unikniemy niepotrzebnego kucia ścian czy maskowania elementów infrastruktury kablowej sprzętami mieszkaniowymi. Sieć domowa wi-fi to także dobre rozwiązanie, gdy w znacznym stopniu korzystamy z urządzeń mobilnych typu telefon komórkowy, tablet czy czytnik książek elektronicznych.

Z własnego doświadczenia wiemy, że najlepiej połączyć oba standardy łączności. Dla urządzeń stacjonarnych warto skorzystać z połączeń kablowych, a dla sprzętów mobilnych postawić domową sieć wi-fi. Wtedy nasze potrzeby będą zaspokojone w stu procentach.

Rozmieszczenie punktów dostępu do sieci domowej

Rzeczą nie mniej ważną od samej infrastruktury sieci domowej jest jej optymalne rozmieszczenie. Powinniśmy zastanowić się, gdzie będą stały urządzenia wymagające połączeń kablowych i w tych miejscach zrealizować gniazdka internetowe. Jeśli pragniemy mieszkać w prawdziwie inteligentnym domu na miarę XXI wieku, najlepiej stworzyć takie punkty w każdym z pomieszczeń.

W przypadku sieci domowej wi-fi kluczowa będzie lokalizacja routera. Najkorzystniej ustawić go w centralnym miejscu, aby sygnał pokrywał całą lokalu. Jeśli ściany są zbyt grube lub występują zakłócenia częstotliwości, warto pokusić się o zakupienie dodatkowych wzmacniaczy sygnału, tak zwanych repeaterów, które pozwolą nam dotrzeć z internetem w każdy zakamarek domu.

Urządzenia i usługi dodatkowe sieci domowej

Sieć domowa to nie tylko współdzielenie drukarki między różnymi komputerami. Warto zastanowić się nad jej dodatkowymi funkcjonalnościami. Jednym z takich przykładów mogą być dyski sieciowe NAS, które ułatwią wymianę zasobów między naszymi urządzeniami. Takie rozwiązanie może służyć jako domowy backup plików, a także urządzenie, dzięki któremu mamy do nich dostęp z każdego miejsca.

Tworząc infrastrukturę sieciową, warto pomyśleć o zgrupowaniu części elementów w zgrabną centralę, z której mamy łatwy do nich dostęp. W tym celu powstały tak zwane szafy serwerowe (racki) z odpowiednim obiegiem powietrza. Możemy w nich umieścić modem, router, dodatkowy switch, a także dysk sieciowy. Pozwoli nam to nie tylko na łatwy dostęp, ale także zachowanie porządku sprzętowego w mieszkaniu. Dodatkowe zamknięcie na klucz takiej szafki ustrzeże nas przed niechcianą zmianą konfiguracji przez osoby postronne

Potencjalna rozbudowa sieci domowej

Decydując się na zbudowanie własnej sieci domowej, warto brać pod uwagę nieustanny rozwój technologii. Możemy się spodziewać, że za kilka lat będziemy chcieli rozszerzyć zasięg i funkcjonalność. Tworząc sieć lokalną, należy zaprojektować ją tak, żeby była skalowalna i odpowiednio elastyczna. Przy połączeniach kablowych polecamy korzystać z przewodów co najmniej w wersji szóstej, które obsługują prędkość na poziomie 1 Gb/s. Wybierając router, warto zdecydować się na taki, który obsługuje pasmo częstotliwości 5 GHz i realizuje standard Wi-Fi 6. Pozwoli nam to na łatwą rozbudowę w przyszłości i prostą skalowalność łącza.

Różne sieci domowe, ale wspólne podstawy

Każda sieć domowa jest trochę inna, ale każda ma taki sam cel – realizować w szybki i bezawaryjny sposób połączenie z internetem i między innymi urządzeniami. W fazie projektowania  szczególny nacisk należy położyć na nasze indywidualne potrzeby, a także warunki techniczne budynku czy rozplanowanie pomieszczeń. W jednym przypadku może nam wystarczyć najprostszy modem z routerem zamknięte we wspólnej obudowie, a w innym będziemy musieli położyć kilkanaście metrów kabli wraz z dodatkowymi przełącznikami. Należy pamiętać, że wygląd każdej sieci domowej będzie zależał od wymagań i warunków zastosowania!