Uczniowie, którzy będą w przyszłym roku pisać maturę, już teraz muszą zacząć myśleć o rozszerzeniach na egzaminie dorosłości. Późniejsza ścieżka kariery bardzo mocno zależy od naszego rozwoju właśnie w trakcie studiów – nawet wtedy, gdy nie pracujemy w sektorze, o którym początkowo myśleliśmy. Co warto studiować, a co może nagle wypaść z obiegu?
Studia – okres eksperymentów, poznawania siebie i pierwszych ważnych decyzji
W trakcie podejmowania decyzji nie tylko o kierunku studiów, ale o samym rozpoczęciu edukacji wyższej, najważniejsze jest odpowiednie podejście do całego tematu. Podczas przebywania w liceum trudno określić, czego możemy spodziewać się po maturze i jak studencki świat wygląda w praktyce. Celem nie jest po prostu „przesiedzieć” trzy, pięć czy dziesięć lat i liczyć na to, że tytuł naukowy magicznie pomoże nam w rozwinięciu kariery. Dyplom ma znaczenie na rynku pracy głównie w przypadku specjalistycznych studiów. Najważniejsze jest, aby mieć odpowiedni pomysł na siebie i realizować się przez ten czas w najciekawszej dla nas dziedzinie.
Wielu pracodawców nie przykłada już tak dużej wagi do przysłowiowego „papierka”. Dbają za to o odpowiednie umiejętności kandydata. Studia to świetny punkt zaczepienia, gdy nie mamy jeszcze pomysłu na rozwój kariery. Wybór dobrej uczelni pozwoli nam otworzyć przed sobą ścieżkę rozwoju. Programy edukacyjne, konferencje, projekty, wymiany, środowisko – to wszystko daje wspaniałe możliwości.
Uczelnia jest także dobrym miejscem na praktyczne zmierzenie się z daną dziedziną. Staże i programy naukowe pozwalają rozwijać innowacje i współpracować z największymi firmami na rynku. Jednak nie oszukujmy się – wiele osób idzie na studia wyłącznie po to, by po nich zarabiać, i nie ma w tym nic złego. Paradoksalnie nie zawsze to, co kojarzymy z wysokimi zarobkami, będzie tak perspektywicznym wyborem, jak może się nam wydawać. Co warto studiować, by zapewnić sobie zadowalające i dochodowe życie zawodowe?
Co warto studiować? Przegląd kierunków
Kierunki, po których jest praca, to jedna strona medalu. Liczą się kierunki, które otworzą przed nami możliwości na przyszłość. Warto więc stawiać na niecodzienne rozwiązania – takie jak inżynieria biomedyczna czy biotechnologia. Dziś ciężko jest prognozować, jak bardzo duże będzie zapotrzebowanie na tego typu specjalistów, dlatego nie zawrzemy ich w tym zestawieniu. Pamiętajmy jednak, że może akurat uda się trafić w niszę, która zapewni dostatnie i ciekawe życie. Poznajmy jednak pewniaki – po tych kierunkach na pewno będzie co robić.
Zasada jest prosta – warto stawiać na dziedziny, które zmieniają rzeczywistość
W czołówce opłacalnych kierunków studiów zawsze wymienia się marketing, finanse i rachunkowość, ekonomię, logistykę oraz zarządzanie. Nie jest oczywiście tak, że w tych sektorach „magicznie” znajduje się ogrom pieniędzy, a specjaliści z tych dziedzin są najbardziej poszukiwani. Korporacje zmieniają nasz świat, tak samo zresztą jak małe przedsiębiorstwa. Zapotrzebowanie na księgowych, specjalistów rynkowych, osoby zarządzające zasobami ludzkimi czy po prostu ekspertów od konkretnych zagadnień ekonomicznych nieustannie utrzymuje się na dobrym poziomie.
Takie studia dają duże możliwości względem samorozwoju – możemy próbować samodzielnie stworzyć swoją pierwszą firmę, budować markę czy brać udział w rozwoju perspektywicznego sektora. Praca w UX lub marketingu to wymagające zadanie, jednak pozwala na szybki awans zawodowy. Kierunki powiązane z ekonomią dostarczają nam informacji na temat funkcjonowania rynku i oferują wiele praktycznych porad co do własnego zarządzania finansami – niezależnie od tego, czym się zajmujemy.
Kierunki związane z pomocą osobom starszym lub przeciwdziałaniem negatywnym skutkom starości
To dziedzina, która w najbliższych dekadach może znacząco się rozwijać. Przekrój dostępnych kierunków jest ogromny. Na pewno warto studiować fizjoterapię, pielęgniarstwo czy zawody powiązane z pedagogiką. W przypadku społeczeństw starzejących się gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na takich specjalistów.
W skali UE zarobki osób po tych kierunkach stoją na przyzwoitym poziomie – w Polsce na razie jest nieco gorzej. Warto jednak pomyśleć o przyszłości – sytuacja na rynku z pewnością będzie się stopniowo zmieniać.
Z drugiej strony mamy także na przykład neuropsychologię. Ta dosyć nowa dziedzina odgrywa kluczową rolę w przypadku pracy z pacjentami z różnymi schorzeniami neurodegeneracyjnymi czy powstałymi w wyniku wylewów. Sam zawód psychologa także jest świetnym wyborem na przyszłość. Wsparcie mentalne seniorów w świecie, gdzie ich życia będą się wydłużać, a samotność będzie stawać się bardziej dotkliwa, będzie nieocenione.
Sektor usług, zwłaszcza medycznych – wciąż są to najbardziej okupowane kierunki
Medycyna estetyczna, stomatologia, sama medycyna, farmacja – to dziedziny, które dają nieskończone wręcz możliwości. Studenci tych kierunków potrafią być rozchwytywani jeszcze przed ich ukończeniem. Słaba sytuacja lekarzy rezydentów ostudziła nieco zainteresowanie tymi kierunkami, jednak wciąż jest to perspektywiczna ścieżka rozwoju.
Praca w branży medycznej może być źródłem nieprzespanych nocy, ale także ogromnej satysfakcji z pomagania innym i dobrej pozycji majątkowej. To wybór najbardziej odpowiedni dla osób pracowitych. Warto także wybierać te kierunki z podobnych względów co propozycje wymienione powyżej. Starzejące się społeczeństwo wymagać będzie większej liczby specjalistów z różnych dziedzin. Medycyna wciąż pozostaje uniwersalną odpowiedzią na pytanie „co warto studiować, by dobrze zarabiać”.
Pojawia się także kwestia mniej specjalistycznych kierunków, które są powiązane z usługami medycznymi. Wiele osób zastanawia się, czy studiować dietetykę. To bardzo dobry pomysł – jest to jeden z zawodów przyszłości, który szczególnie w Polsce cieszyć się będzie wysokim zainteresowaniem. Dochodzi do rewolucji w obszarze naszego odżywiania się. Jemy mniej mięsa, staramy się zadbać o zdrowe posiłki – dietetyk z pewnością nam w tym pomoże.
Warto wybierać studia, gdzie możesz zdobyć „twarde” umiejętności w rozwijających się dziedzinach
Tutaj należy wymienić np. cyberbezpieczeństwo, mechatronikę, energetykę czy chociażby ochronę środowiska. Specjaliści z rozwijających się branż zawsze będą potrzebni. W przyszłości ich rola może się zmienić. Przykładowo student automatyki i robotyki może objąć stanowisko w zupełnie nowej dziedzinie, która będzie powiązana z AI i programowaniem.
Sektory strategiczne z punktu widzenia państwa to kolejny przyszłościowy wybór – jednym z nich jest energetyka. Coraz ważniejszą dziedziną staje się także ochrona środowiska i implementacja rozwiązań bardziej przyjaznych dla Ziemi.
Kontrowersyjna czarna lista studiów – te kierunki obarczone są ryzykiem
To zagadnienie, które dotyczy jedynie pewnej prognozy. Oto trzy kierunki, które mogą w przyszłości stać się całkowicie niepraktyczne. Nie jesteśmy w stanie określić, kiedy to nastąpi, wobec czego przez najbliższe lata dane dziedziny wciąż mogą być świetnym wyborem. Zastanawiając się, co warto studiować, nie możemy przejść obojętnie obok tych propozycji. Wiele osób natychmiast wymieni je jako uniwersalne sposoby na zarabianie dużych pieniędzy w przyszłości, jednak rzeczywistość wcale nie jest taka prosta.
Informatyka
Na początek bardzo kontrowersyjnie. Informatyka w czystej postaci nie oferuje nam zbyt wiele. Konkurencyjność na rynku pracy zapewni nam przede wszystkim własna inicjatywa w postaci uczestnictwa w kursach i innego rodzaju aktywnościach. Co więcej, niedługo może czekać nas przesyt specjalistów tego typu. Dużo lepiej jest obierać pewne nisze, które mają znacznie mniejszą szansę na „wypadnięcie” z rynku – takie jak mechatronika, cyberbezpieczeństwo czy automatyka i robotyka.
Informatyka jest także bardzo wymagającą dziedziną. Na rynku przyjdzie nam rywalizować z osobami, które mają już ogromne doświadczenie i mogą pochwalić się kursami oraz osiągnięciami. W tym sektorze pracodawcy zwracają znacznie większą uwagę na umiejętności kandydata – dyplom jest sprawą drugorzędną. Podczas rekrutacji często można spotkać się z brakiem jakichkolwiek pytań o studia, zamiast których pojawiają się zadania weryfikujące zdolności potencjalnego pracownika.
Prawo
Tym razem mamy do czynienia z prostym problemem, na który niewiele osób zwraca uwagę. Prawo od lat postrzegane jest jako najbardziej przyszłościowy kierunek, który kształci polityków, dyplomatów i prawników. Dwie pierwsze role okupują także studenci historii i politologii. Sama rola prawnika, sędziego, notariusza czy innej postaci ze świata sal sądowych i prawniczych gabinetów będzie się jednak zmieniać.
Idąc na studia teraz, pamiętajmy o tym, że na rynek wyjdziemy najwcześniej za 5 lat – okres ten znacząco się wydłuża, gdy weźmiemy pod uwagę aplikację. Digitalizacja norm prawnych wciąż postępuje, a specjalistów nieustannie przybywa. Za 20 czy 30 lat możemy także mieć do czynienia z zupełnie inną sytuacją w kwestii e-sądów, norm prawnych czy samego systemu sprawiedliwości.
Dziś wielu prawników pracuje w korporacjach, gdzie często zajmują się integrowaniem przepisów w różnych krajach i doradztwem. To także może się zmienić – szczególnie w UE, która nieustannie dąży do ujednolicenia norm.
Dziennikarstwo
To jeden z kierunków studiów, który obarczony jest najgorszą sławą. Absolwenci już teraz mają ogromny problem z zatrudnieniem. Rywalizacja o posadę jest tak intensywna, że krążą pogłoski o stażach, za które trzeba samodzielnie dopłacać.
Nauka o dziennikarstwie w polskich uczelniach pozostawia wiele do życzenia – kierunek ten nie uczy zawodu, a jedynie dostarcza teorii, która realia pozostawiła gdzieś w przeszłości. Media są branżą, która zmienia się niesamowicie intensywnie. To także brutalny sektor, gdzie często nie ma miejsca na obiektywizm czy chwilę wolnego czasu. Decyzja o podjęciu studiów związanych z dziennikarstwem musi być zatem bardzo dokładnie przemyślana.
Co warto studiować, gdy chcemy postawić na rozwój i odkrywanie samych siebie?
Nie możemy podejść do zagadnienia studiowania jedynie pod kątem samych perspektyw finansowych. Wiek licealny to okres, w którym wiele osób zmaga się z problemami dotyczącymi codziennego życia i coraz większą odpowiedzialnością. Decyzja o wyborze odpowiednich studiów może być niezwykle ciężka – perspektywy są zamglone, a odpowiedź bardzo nieoczywista.
W przypadku wątpliwości warto wybierać kierunki humanistyczne, które dostarczą nam odpowiedzi na temat nas samych – naszych oczekiwań i relacji z otoczeniem. Mowa tu między innymi o psychologii czy filozofii. Pamiętajmy jednak, że w przypadku większości ścieżek rozwoju tego typu musimy się liczyć z brakiem twardych umiejętności. Budowanie kariery na umiejętnościach miękkich w XXI wieku jest jednak całkiem dobrym pomysłem – pokazuje to chociażby rzesza influencerów czy specjalistów od mediów społecznościowych. Socjologia czy chociażby etyka nie są kierunkami postrzeganymi jako perspektywiczne. Porzucając jednak spojrzenie na zarobki oparte na wyuczonych umiejętnościach, a skupiając się na samym uwalnianiu naszego potencjału, może to być wybór doskonały. Nie jest to jednak wybór dla każdego – należy to mocno podkreślić.
Podsumowując – najlepsze studia to te, które dają szansę na rozwój, dostarczają wiedzy o naszych własnych potrzebach i możliwościach. To kierunki, na których spotkamy inspirujących wykładowców, którzy będą chcieli pomóc nam w wyborze odpowiedniej niszy. Przed ostatecznym wyborem warto zapoznać się z opiniami na temat danej jednostki edukacyjnej.
